غلبه ذوق بر تشریفات

دکتر حمید ایماندار *;به نظر می رسد بالاترین علاقه اقشار و طبقات مشترک جامعه با درجات مختلف ایمان به برکات و ثمرات دعای اهل بیت(ع) برخی راهکارهای عملی رایج است; باید اذعان داشت که در اختیار داشتن اینترنت و شبکه های اجتماعی فرصت ها و تهدیدهایی را ایجاد کرده است. از جمله این تهدیدات در عرصه دین و به ویژه انواع محافل دعا و نیایش، نارسایی و نارسایی برخی سلایق و بالاترین رویه های پوششی عموم مردم و صنف است.

القای این که حتی کوچکترین استفاده از فیوضات نماز تنها در قالب تشریفات جمعی و اشکال و سلیقه های خاص در ماهیت و شکل دعا خوانی حاصل می شود و فضای خاص مجلس، جاذبه حداکثری را تهدید می کند. اگرچه به درستی ادعا می کنیم که شناخت کامل برکات نماز به شکل و رویه کنونی امکان پذیر است، لذا به نظر می رسد طعم و مزه آن متفاوت است.همدیگر و عدم ایمان و حتی توانایی های ذهنی و جسمی طبقات مختلف به ویژه جوانان. در مقوله دعا و محافل دعا آسیب بزرگی است که شایسته توجه است.

ابطال مفهوم خوشحال کننده نور نماز تنها در فضای یک تشکل مذهبی، با شکلی خاص یا طعم خاص مداحی، تصور خطرناکی است. علاوه بر این، فرصت‌های رسانه‌ای کنونی به ما این امکان را می‌دهد که قالب‌ها و محتوای جذاب و تخصصی را برای افراد با ذائقه‌های مذهبی و سیاسی طراحی کنیم و بهره‌وری اجتماعی را از برکات نماز به حداکثر برسانیم.

اتفاق مبارکی است و مقدمه ای برای یک مراسم دعای بسیار پربار است و جوانان باید در قالب رسانه های جذاب، تکثیر نماز را مد نظر قرار دهند و بتوانند برای خود و رسانه ها تجربیات عرفانی و الهی ایجاد کنند. و مراجع فرهنگی و دینی نباید به مثابه سلایق و اشکال خاص که باید به عنوان مصادیق خاص نماز شایسته و پسندیده مطرح شود، عمل نکنند و سایر اقشار را به اشکال مختلف، به ویژه اعمال خاص نمازگزاران و نمایندگان، مانند غیر نمازگزاران، مورد بی مهری قرار دهند. . از مجالس، روضه خوانی و به عبارتی گریزهای متعدد بین نماز و راهپیمایی های سیاسی قطعاً برای حضار بی تأثیر خواهد بود. البته این لزوماً نافی اجرای مؤثرتر دعای حاضر نیست.

این مقاله تنها به لزوم اعمال اشکال مختلف متناسب با توانایی های روحی و معنوی طبقات مختلف در امر نماز می پردازد. این امر مستلزم پرهیز از سلطه برخی سلایق در طول مناسک و ساخت فرهنگی برای پذیرش اشکال جدید برای توسعه فرهنگی ارتباط با خدا از طریق دعا است. به عبارت دیگر، ضرورت فضای فرهنگی و اجتماعی کنونی، بازکردن فضا برای سلایق و اشکال مختلف در توسعه فرهنگ نماز است و هیچ کس یا اتحادیه خود را در تولید نماز بهتر و کامل‌تر نمی‌دانند. .

جوانان زیادی را می بینیم که به دلایل روحی، معنوی، اجتماعی، سیاسی و… در مجالس رسمی در نماز حضور نمی یابند که در روال و سنت خودشان انجام می شود. سوالات و دغدغه های نویسنده عبارتند از چرا باید این گروه از نعمت ارتباط با خداوند متعال و تجربه مرموز برخوردار نباشند؟

در ذهن برخی از نوجوانان جا نیفتاده است که از آن بهره ای برده اند. آیا دعای شخصی و قالب های رسانه ای خاصی برای این مقوله از طریق رسانه و فضای مجازی تعریف شده است؟ اینکه نوجوانان و نوجوانان ما در حال حاضر به دلایل موجه در جلسات رسمی شرکت نمی کنند یا برای بهره مندی از نماز اشتباه است؟

ارائه اشکال و مجموعه های مختلف دانش در فضای مجازی و رابط ها و شبکه های اجتماعی برای سلیقه های مختلف در سنین و سطوح مختلف مطلوب است. برای نوجوانان یا جوانان بسیار مؤثر خواهد بود، به خصوص اگر واقعاً بپذیریم که برخی به دلایل مختلف در جلسات سنتی نماز حاضر نمی شوند. آیا امکان ایجاد و حمایت از یک دایره دعای نوظهور با الگو و زمینه های مختلف از نظر مکان، زمان، محتوا و شکل کلمات وجود ندارد. آموزش دعا؟

از نهادهای فرهنگی و هنری مرتبط با حوزه اطلاع رسانی برای طراحی و توسعه چنین محافلی استفاده کنید؟ چرا نباید سعی کنیم انواع دایره ها و الگوهای روابط را بشناسیم؟به خدا دعا کنیم؟ نه اینکه بر اساس آموزه دینی، همه بتوانند از قرائت و دعای دینی به وفور موفقیت و درک و سطح علم و روح بهره ببرند.

البته این نوع پذیرش را نباید نوعی مقابله با تفکیک مذهبی یا شناخت سکولار دانست.

با این توضیحات لازم است فضایی برای طراحی و توسعه اشکال مختلف در فرهنگ نماز و دعا خوانی فراهم شود; در این راستا مراجع دینی و فرهنگی در کنار تلاش در جهت افزایش دایره و سنت سنت جاری شکوهمند است – که مخاطبان زیادی دارد و در رشد ذهنی مؤثر است – با طراحی و تشویق فرم های جدید , وحدت افراد جامعه را با انواع دعا به حداکثر برسانید.

*عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز